پایتون (Python) یک زبان برنامه نویسی تفسیری ، داینامیک و شی گرا است که می توان از آن در نرم افزار ها و تکنولوژی های متنوع بهره برد. این زبان برنامه نویسی با داشتن کتابخانه های گسترده (library)روشهای بسیار قدرتمند و حرفه ای را برای کار با زبانها و ابزار های مختلف به آسانی فراهم می کند. متن باز (اوپن سورس) بوده و یادگیری و استفاده از آن در عرض چند روز ممکن است . کد های نوشته شده در این زبان در محدوده وسیعی از پلتفرم ها مانند لینوکس ، ویندوز ، مک ، و حتی گوشی های موبایل قابل اجرا است .
همانطور که گفته شد این زبان از زبانهای برنامه نویسی مفسر بوده و به صورت کامل یک زبان شی‌گرا است که در ویژگی‌ها با زبانهای تفسیری پرل، روبی، اسکیم، اسمال‌تاک و تی‌سی‌ال مشابهت دارد و از مدیریت خودکار حافظه استفاده می‌کند.
نوشتن این زبان برای اولین بار در سال ۱۹۹۰ توسط فردی به نام گویدو ون رسوم کلید خورد. پایتون در یک محیط آموزشی ایجاد و توسعه یافته است . یعنی در کریسمس سال ۱۹۹۸ (میلادی) در موسسه ملی تحقیقات ریاضی و رایانه بود و در زمان بیکاری خود بر روی پروژه شخصی CWI شهر آمستردام. در آن زمان گیدو یک محقق در (CWI) خود یعنی پایتون کار می کرد . اولین نسخه عمومی از پایتون در ماه فوریه سال ۱۹۹۱ منتشر شد . برای مدتی نسبتاً واقع در رستون ایالات متحده امریکا توسعه (CNRI) طولانی پایتون توسط موسسه ملی تحقیقات و ابتکارات می یافت . تا اینکه در سال ۲۰۰۰ تیم توسعه دهنده پایتون به آزمایشگاه های پایتون منتقل شدند . نام پایتون از برنامه مورد علاقه سازنده آن یعنی مونتی پایتون که یک برنامه کمدی انگلیس بود گرفته شده است .
چون پایتون با زبان قابل حمل سی نوشته شده می تواند به صورت مجازی بر روی هر پردازشگردی همگردانی و اجرا شود . ماشین مجازی (مفسر پایتون) متن برنامه را خوانده و هم زمان تفسیر کرده و اجرا می کند . پس شما می تونید یک برنامه را در ویندوز بنویسید و سپس بدون تغییر روی لینوکس یا مکینتاش یا هر سیستم عامل و سختافزار دیگری که پایتون روی آن نصب باشد اجرا کنید.
این ویژگی یکی از پرکاربرد ترین و قوی ترین ویژگی های پایتون می باشد . شما می توانید قطعه از کد را در زبانی چون سی پلاس پلاس، سی و جاوا نوشته سپس از آن در برنامه نوشته شده با پایتون استفاده کنید. و یا می توان از توابع استفاده کرد . البته نوع این نوع برنامه نویسی (ماژول) با برنامه نویسی کتابخانه ای و کامپوننت هایی چون API COM معمولی هر زبان متفاوت می باشد . می توان از کد های پایتون در زبانهای دیگر نیز استفاده کرد (درونی سازی)
بی شک و حداقل از نظر بسیاری از برنامه نویسان پایتون این زبان یکی از آسان ترین زبان ها برای یادگیری و استفاده می باشد و از آن به عنوان یک زبان سریع برنامه نویسی یاد می کنند . این زبان نیازی به کامپایل ندارد و شما مستقیما میتوانید پس از نوشتن کد و با یک دستور آن را اجرا کنید . دستورات این زبان بسیار نزدیک به زبان انسان می باشد. برای مثال برنامه Hello World را که اولین برنامه ساده می باشد را در دو زبان سی و پایتون مقایسه کنید :
Hello World در سی:
#include <stdio.h>
int main()
{
printf(" Hello world ");
return 0;
}
Hello World در پایتون:
print "Hello World !!"